Stagiair organische chemie

Roderick deelt zijn ervaring bij Vitens: Methode om PFAS te meten

Nieuw terrein
PFAS is een verzamelnaam voor een groep stoffen die de laatste jaren veel in het nieuws zijn. Ze worden veel gebruikt in allerlei (consumenten)producten en zijn mede daardoor in het milieu terechtgekomen. Zo ontdekte Vitens in 2023 dat grondwater op sommige locaties van de Waddeneilanden lage concentraties PFAS bevatte. De vraag was: hoe komen die stoffen daar terecht? Een belangrijke hypothese is dat PFAS via aerosolen door de lucht worden verplaatst vanaf de Noordzee.

Om dat te onderzoeken ontwikkelde Roderick Vrolijk, vierdejaarsstudent Chemie, een methode om PFAS in de lucht te meten. Het onderzoek maakt deel uit van een groter project dat Vitens samen met het Duitse OOWV uitvoert in het kader van een Interreg A-subsidie.

Dicht bij een echt probleem
Roderick vond het een leuke uitdaging om Vitens te helpen bij deze vraag. “Vitens doet normaal gesproken vooral onderzoek naar waterkwaliteit, dus meten van PFAS in lucht was een nieuw gebied. En het leek mij interessant om te werken aan een project dat zo dicht bij een echt probleem ligt, dus ik ging er graag mee aan de slag.”

Duiken in de literatuur
Om te kunnen starten, dook Roderick eerst diep in de PFAS-literatuur. “Ik wist niet zo veel over PFAS, maar ik heb inmiddels wel ontdekt dat het heel interessant en heel belangrijk is.” Vitens kan met de huidige analysemethode voor watermonsters 44 verschillende PFAS-analogen kwantificeren. Voor lucht gebruikte Roderick een methode waarbij lucht wordt aangezogen via een Large Volume Air Sampler. PFAS wordt daarbij vastgelegd op zogenaamde kwartsfilters.

Een betrouwbare analyse
Rodericks taak was om ervoor te zorgen dat PFAS op het kwartsfilter goed geanalyseerd kon worden en dat de resultaten betrouwbaar waren. “Ik heb een serie experimenten uitgevoerd met verschillende soorten PFAS en gekeken of de analyse steeds hetzelfde resultaat gaf.” Dat lukte goed: “Ik kan uiteindelijk 37 PFAS-analogen goed onderscheiden.”

Een mooie basis
De komende maanden werkt Roderick bij Vitens aan zijn afstudeeronderzoek, waarin hij zijn methode verder test. “Vitens wil in september de metingen naar PFAS gaan doen, dus voor die tijd moeten we zeker weten dat het werkt.” Daar heeft hij vertrouwen in: “Vitens moet het misschien nog een beetje optimaliseren, maar we hebben een mooie basis kunnen leggen.

Toekomstplannen
Wat hij na zijn afstuderen gaat doen, weet Roderick nog niet precies. “Voor mijn stage had ik nog niet zo nagedacht over werken bij een waterbedrijf, maar ik vind het wel een leuke wereld. En ik denk dat ik in dit veld ook veel kan betekenen als ik ooit terugga naar Aruba. Maar ik vind de biologische chemie ook heel interessant, dus alle kanten zijn nog mogelijk.